تحلیل روان‌شناختی محتوای قصه‌های کودکان با توجه به متغیرهای جنس، سن، و طبقۀ اجتماعی‌ـ اقتصادی

آزمون طراحی یک قصه (DAS) با درهم آمیختن قصه و نقاشی تلاش می‌کند با ورود به دنیای هیجانی کودک، اطلاعاتی ارزشمند دربارۀ دنیای درونی کودک، که وی به دلیل محدودیت‌های کلامی و شناختی قادر به بیان آن‌ها نیست، فراهم آورد. هدف پژوهش حاضر تحلیل روان‌شناختی محتوای قصه‌های کودکان و ارزیابی محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی کودکان دورۀ ابتدایی و نیز فراهم‌آوردن مقایسه‌های جنسیتی، تحولی، و طبقۀ اجتماعی‌ـ اقتصادی برای این سازه‌ها بود. بدین‌منظور، در طرحی پیمایشی‌ـ علّی مقایسه‌ای 500 نفر از دانش‌آموزان مدارس ابتدایی شیراز به شیوۀ خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای انتخاب شدند و از آن‌ها خواسته شد پس از انتخاب دو تصویر از مجموعه تصاویر مقیاس طراحی یک قصه، قصۀ آن را طراحی و بازگو کنند. از طریق تحلیل قصه‌های بازگو‌شده از سوی کودکان، سه سازۀ محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان داد که دختران در مقایسه با پسران و کودکان طبقۀ اجتماعی‌ـ اقتصادی بالا در مقایسه با طبقۀ اجتماعی‌ـ اقتصادی پایین محتوای هیجانی و خودانگارۀ مثبت‌تری داشتند و نیز بیشتر از شوخی استفاده می‌کردند. ضمن اینکه با افزایش سن کودکان، نمره‌های آن‌ها در مقیاس محتوای هیجانی، خودانگاره، و کاربرد شوخی افزایش می‌یافت.